(Όρχις η άρρην) το οποίο ανήκει στην οικογένεια των Ορχεοειδών. Ονομάστηκε έτσι γιατί το σχήμα των κονδύλων της παραπέμπει σε όρχεις.
Το σαλέπι πέρασε στη λαϊκή παράδοση ως σερνικοβότανο καθώς του αποδίδονταν αφροδισιακές ιδιότητες και πιστεύεται ότι χάριζε στις γυναίκες αρσενικά παιδιά. Ήταν γνωστό εδώ και πολλούς αιώνες στον Ελλαδικό αλλά και στον ευρύτερο χώρο της ανατολικής Μεσογείου. Στην ελληνική μυθολογία ο Όρχις ήταν γιος νύμφης και ενός σάτυρου που καταδικάστηκε να γίνει φυτό επειδή επιχείρησε να βιάσει μια ιέρεια κατά τη διάρκεια των εορτών προς τιμή του Βάκχου.
Στο σαλέπι και στις θεραπευτικές του ιδιότητες αναφέρθηκαν ο Ιπποκράτης, ο Ασκληπιός, ο Θεόφραστος και ο Γαληνός τονίζοντας τη δύναμή του σαν τονωτικό, τις μαλακτικές του ιδιότητες τόσο για το στομάχι όσο και για το έντερο καθώς και την ιδιότητα να ανακουφίζει από τον έντονο βήχα.
Ιδιότητες:
- Είναι ένα ιδανικό ρόφημα για το χειμώνα καθώς είναι ιδιαίτερα θερμαντικό και μπορεί να μας ζεστάνει αποτελεσματικά αντί για τσάι ή γάλα.
- Περιέχει τις φαρμακευτικές ουσίες αραβίνη και τραγακανθίνη, και πολύ άμυλο το οποίο όταν διαλυθεί σε νερό δημιουργεί ένα πηκτό και κολλώδες υγρό που είναι κατάλληλο για την ανακούφιση του βήχα, του άσθματος, του στομαχόπονου, της διάρροιας και της δυσεντερίας αλλά και εξαιρετικά τονωτικό για το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Περιέχει βασσαρίνη, μια κολλώδη ουσία η οποία είναι μαλακτική κατά των φλεγμάτων.
- Στα συστατικά του συμπεριλαμβάνονται το ασβέστιο και ο φώσφορος τα οποία συντελούν στη γρήγορη ανάκαμψη και ανάρρωση των οργανισμών που ταλαιπωρούνται από αρρώστιες.
- Το άμυλο που περιέχει αναζωογονεί σώμα και πνεύμα σε ευπαθείς ομάδες όπως τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι εγκυμονούσες και όσοι νοσούν.
Το σαλέπι λοιπόν λόγω των συστατικών και της πηχτής και κολλώδους φύσης του δρα ευεργετικά στο στομάχι και το έντερο αναπλάθοντας τα τοιχώματα του πεπτικού συστήματος καθώς ταυτόχρονα ενισχύει το ανοσοποιητικό. Οι αφροδισιακές και τονωτικές ιδιότητές του εντείνονται χάρη στην προσθήκη μυρωδικών όπως η κανέλα, το μοσχοκάρυδο, το γαρύφαλλο, η πιπερόριζα και η βανίλια.
Σαλέπι και θερμίδες
Το απλό σαλέπι που δεν περιέχει ζάχαρη αποδίδει περίπου 15 θερμίδες ανά μερίδα (μερίδα των 15 γραμμαρίων) ενώ αν πρόκειται για έτοιμη συσκευασμένη σκόνη αναμεμειγμένη με ζάχαρη έχει περίπου 30 θερμίδες ανά μερίδα.
Τρόπος Παρασκευής
Το σαλέπι δεν αποτελεί «στιγμιαίο» ρόφημα. Αντιθέτως πρέπει να σιγοβράσει για να απελευθερωθεί η βασσαρίνη. Μάλιστα οι παλιοί το έβαζαν και το έβγαζαν από τη φωτιά έξι-επτά φορές μέχρι να «μελώσει» και να απελευθερωθούν όλα τα συστατικά του. Αλλιώς κατακάθεται σαν ζελέ στο φλυτζάνι και θέλει συνεχή ανάδευση. Στα προϊόντα με προσθήκη ζάχαρης είναι πιο εύκολη η παρασκευή καθώς η ζάχαρη προσθέτει μεγαλύτερο όγκο και εμποδίζει το διάλυμα να σβολιάσει.
Διαλύστε καλά ένα κουταλάκι του μείγματος σε ένα μέτριο φλυτζάνι του τσαγιού κρύο νερό και βάλτε το στη φωτιά, ανακατεύοντάς το μέχρι να φουσκώσει. Εναλλακτικά κυκλοφορούν στο εμπόριο έτοιμα φακελάκια με οδηγίες παρασκευής.
Μπορείτε να το γλυκάνετε (αν χρειάζεται) με μέλι, σιρόπι καραμέλας ή κάποιο γλυκαντικό ή και να το φτιάξετε με γάλα, να το σερβίρετε με αφρόγαλα, σαντιγί και να το γαρνίρετε με κανέλα, ξύσμα ή τρούφα σοκολάτας. Αν σας αρέσουν οι πικάντικες γεύσεις μπορείτε να προσθέσετε σκόνη κανέλας ή και μοσχοκάρυδου τα οποία θα το απογειώσουν.
Απολαύστε λοιπόν ένα ιδιαίτερο ρόφημα με θεραπευτικές ιδιότητες, μαλακτικό, εύγεστο και παράλληλα θερμαντικό!